Sau hơn 10 năm thực hiện chương trình mục tiêu Quốc gia về xây dựng Nông thôn mới với những thành tựu quan trọng đã giúp Yên Định thực sự khởi sắc: “Thay da đổi thịt”. Chương trình xây dựng nông thôn mới tổng thể, toàn diện trên tất cả các lĩnh vực được huyện Yên Định cụ thể hóa với các chỉ tiêu, tiêu chí thiết thực đã tạo nên sự đổi thay cho bức tranh kinh tế - xã hội của tất cả các vùng nông thôn trên địa bàn huyện trong thời gian qua. Nông thôn của Yên Định đang hiện hữu tiến gần thành thị, cuộc sống của người dân ngày càng đầy đủ hơn, giàu có hơn. Những thành quả đó, chính là nền tảng đồng thời là động lực để Yên Định thực hiện mục tiêu Huyện đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao trong năm 2024.
Nằm giữa sông Mã và sông Cầu Chày, Yên Định là huyện đồng bằng bán sơn địa, cách trung tâm của tỉnh 28km về phía Tây Bắc, diện tích tự nhiên 228km2, dân số trên 170.000 nhân khẩu, hiện nay Yên Định có 26 đơn vị hành chính, trong đó có 22 xã và 4 thị trấn, có 1,4% đồng bào dân tộc thiểu số cư trú trên địa bàn thị trấn Yên Lâm, đồng bào công giáo chiếm 5,8%
Toàn cảnh sức sống mới quê hương Yên Định.
Yên Định là vùng đất cổ ngàn năm, gắn với huyền tích của Thần Đồng Cổ, đã đi vào lịch sử như một huyền thoại, nơi đây còn là vùng đất sinh ra những nhân vật lịch sử như: Nữ anh hùng dân tộc Triệu Thị Trinh; Trạng nguyên Khương Công Phụ; Khương Công Phục; Thái sư á vương Đào Cam Mộc; Tiến sỹ Trần Ân Chiêm; Trịnh Thiết Trường; Hà Tông Huân;Thái Bảo Đại vương Lê Đình Kiên…Phát huy truyền thống quê hương Bà Triệu anh hùng, trong các cuộc chiến tranh giải phóng dân tộc và bảo vệ tổ quốc, Đảng bộ, chính quyền, quân và dân Yên Định đã đóng góp sức người, sức của với nhiều phong trào, tấm gương điển hình trên các lĩnh vực. Yên Định vinh dự được đón Bác Hồ về thăm, biểu dương, động viên tình hình sản xuất của HTX Yên Trường vào ngày 11/12/1961, vinh dự được Đảng và Nhà nước phong tặng các Danh hiệu cao quý: Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân năm 1999, Anh hùng lao động thời kỳ đổi mới năm 2010.
Năm 2011 khi mới bắt đầu thực hiện chương trình mục tiêu Quốc gia về xây dựng nông thôn mới, thu nhập bình quân đầu người của Yên Định mới đạt 18,5 triệu đồng/người/năm, tỷ lệ hộ nghèo và cận nghèo còn cao, chiếm 22,25%.
Đời sống nhân dân nâng lên rõ rệt.
Phát huy truyền thống đơn vị 2 lần đạt danh hiệu anh hùng, sau 5 năm thực hiện chương trình xây dựng nông thôn mới, đến năm 2015, toàn huyện có 23/27 xã được công nhận xã đạt chuẩn Nông thôn mới. Thu nhập bình quân đầu người đạt 27,5 triệu đồng, ngày mùng 5/4/2016, Thủ tướng chính phủ ký quyết định công nhận huyện Yên Định đạt chuẩn nông thôn mới năm 2015. Là huyện đầu tiên của Tỉnh Thanh Hóa và khu vực Bắc Trung Bộ đạt chuẩn Nông thôn mới.
Sau khi hoàn thành Huyện đạt chuẩn NTM - Những yêu cầu, khó khăn, thử thách mới tiếp tục được đặt ra, các chỉ tiêu mới tăng thêm, các tiêu chí đòi hỏi yêu cầu cao hơn, khó hơn. Song với sự quyết tâm cao của cả hệ thống chính trị, sự chung sức đồng lòng của các tầng lớp nhân dân nhằm biến khó khăn, thử thách trở thành cơ hội để Yên Định bứt phá vươn lên toàn diện trên mọi lĩnh vực.
Xác định xây dựng nông thôn mới chỉ có điểm khởi đầu không có điểm kết thúc, Đại hội Đảng bộ huyện nhiệm kỳ 2020 - 2025 đã đề ra mục tiêu: “Phát triển sản xuất nông nghiệp gắn với chương trình mục tiêu quốc gia XDNTM là nhiệm vụ trọng tâm của cả hệ thống chính trị và các tầng lớp nhân dân trong huyện”.
Với nhiều giải pháp, cách làm đồng bộ, sáng tạo từ năm 2011 – 2024 Yên Định đã huy động nguồn lực thực hiện chương trình MTQG xây dựng NTM đạt trên 17. 928 tỷ đồng, trong đó, Ngân sách TW chiếm 2,11%; Ngân sách Tỉnh chiếm 7,06%; Ngân sách cấp huyện chiếm 10,83%; Vốn doanh nghiệp, HTX 1,61% và nguồn vốn nhân dân đóng góp chiếm 61%.
Các xã tập trung thi đua xây dựng các tiêu chí NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu.
Đến nay toàn huyện đã có 22/22 xã duy trì chất lượng các tiêu chí NTM của giai đoạn 2021 – 2025, 11/22 xã đạt chuẩn NTM nâng cao, 03 xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu, có 02 xã đạt tiêu chí xã thông minh trong xây dựng huyện NTM nâng cao giai đoạn 2022 – 2025. Huyện đạt 9/9 tiêu chí NTM nâng cao. Toàn huyện có 61 thôn đạt thôn kiểu mẫu cấp huyện; 23 thôn đạt kiểu mẫu cấp tỉnh. 4/4 thị trấn đạt chuẩn đô thị văn minh. Thu nhập bình quân đầu người tăng dần qua các năm, năm 2023 đạt 66,85 triệu đồng/người/năm (đứng thứ 4 toàn tỉnh) và tăng 31,35 triệu đồng so với thời điểm huyện được công nhận huyện NTM năm 2015. Tỷ lệ hộ nghèo giảm sâu qua từng giai đoạn, hết năm 2023 tỷ lệ hộ nghèo trên địa bàn huyện giảm xuống chỉ còn 1,86%. Đời sống của nhân dân được nâng lên rõ rệt,thu nhập bình quân đầu người năm 2024 ước đạt trên 73 triệu đồng/người/năm, tỷ lệ nghèo đa chiều giảm xuống dưới 1,46%.
Tiêu chí Quy hoạch
Bản đồ quy hoạch cụm công nghiệp thị trấn Quán Lào.
Quy hoạch vùng thâm canh Lúa năng suất chất lượng cao.
Quy hoạch được xem là tiêu chí quan trọng, tạo tiền đề cho chiến lược phát triển kinh tế, xã hội, Yên Định đã xây dựng quy hoạch Vùng huyện đến năm 2045 đã được UBND tỉnh Thanh Hóa phê duyệt. Phạm vi quy hoạch gồm toàn bộ địa giới hành chính huyện Yên định với tổng diện tích gần 229km vuông. Hiện nay quy hoạch Vùng huyện đã được điều chỉnh phù hợp, đồng bộ, có tầm nhìn dài hạn và tạo không gian cho sự phát triển của huyện
Tiêu chí Giao thông:
Yên Định đã từng bước hoàn thiện hệ thống giao thông, hạ tầng đô thị thị trấn Quán Lào và các xã, thị trấn trên địa bàn toàn huyện.
Yên Định đã từng bước hoàn thiện hệ thống giao thông, hạ tầng đô thị thị trấn Quán Lào và các xã, thị trấn được mở rộng, hiện nay Yên Định có 01 tuyến cao tốc, 02 tuyến Quốc lộ, 9 tuyến đường Tỉnh, 17 tuyến đường huyện và hệ thống đường xã, liên xã được đầu tư, cải tạo, nâng cấp đạt tiêu chuẩn đường cấp 5 đồng bằng trở lên, có kết cấu mặt bê tông, nhựa, bê tông nhựa Aspal đạt 100% kết nối với các huyện lân cận , các vùng động lực, giữa các xã, thị trấn trong huyện và giữa các vùng nguyên liệu tập trung phù hợp với quá trình đô thị hóa, tỷ lệ số xã được nhựa hóa, bê tông hóa đạt 100%, đường làng, ngõ xóm luôn đảm bảo Sáng – Xanh – xạch – Đẹp. Bến xe khách tại trung tâm huyện đạt tiêu chuẩn loại 3 trở lên, nằm trên tuyến Quốc lộ 45, đây là tuyến giao thông quan trọng kết nối với Quốc lộ 217, kết nối giữa thành phố Thanh Hóa với các huyện phía Tây của Tỉnh
Tiêu chí Thủy lợi và phòng chống thiên tai:
Hệ thống Trạm bơm đảm bảo yêu cầu chủ động phòng, chống thiên tai.
Yên Định có hệ thống sông ngòi khá phong phú, liên kết với nhau tạo thành hệ thống tưới, tiêu tự nhiên, linh hoạt cho các xã trong huyện. Toàn huyện có 02 tuyến đê chính là đê sông Mã và đê sông Cầu Chày với hơn 80km đê đi qua địa bàn 20/26 xã, thị trấn và hệ thống Trạm bơm đảm bảo yêu cầu chủ động phòng, chống thiên tai. Hệ thống thủy lợi trên địa bàn huyện đáp ứng tưới và tiêu chủ động cho trên 95% diện tích đất sản xuất. Từ năm 2015 đến nay, hệ thống thủy lợi trong huyện được đầu tư kiên cố thêm 890km kênh mương liên xã và kênh mương nội đồng
Tiêu chí Điện:
Yên Định đã thu hút, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp, các nhà đầu tư phát triển các Dự án điện năng lượng mặt trời.
Cơ sở hạ tầng điện được đảm bảo đạt chuẩn với 402 Trạm biến áp, tổng công xuất 158.173 KVA, đường dây trung áp 171,9km, đường dây hạ áp 617,5km, tỷ lệ hộ dân sử dụng điện sinh hoạt và sản xuất đạt 100%, hệ thống chiếu sáng trên các tuyến đường trong huyện đạt trên 80%. Yên Định đã thu hút, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp, các nhà đầu tư phát triển các Dự án điện năng lượng mặt trời với công xuất thiết kế 30 MW, tổng vốn đầu tư gần 1000 tỷ đồng được đưa vào vận hành và khai thác hiệu quả từ năm 2019.
Tiêu chí Phát triển sản xuất, nâng cao thu nhập cho người dân:
Dòng sông mã nên thơ, uốn mình theo chiều dài của huyện, bồi đắp nguồn phù sa mầu mỡ cho các diện tích canh tác, nhiều năm qua Yên Định luôn là vùng trọng điểm sản xuất lúa của Tỉnh, dẫn đầu trong sản xuất hạt Lúa lai F1, ngô lai F1, ứng dựng cơ giới hóa đồng bộ, phát triển mạnh mẽ các mô hình kinh tế trang trại đã được các đồng chí lãnh đạo Đảng, nhà nước, các Bộ ngành Trung ương và các Tỉnh bạn về thăm, động viên, khen ngợi.
Ứng dụng mạnh mẽ khoa học kỹ thuật vào sản xuất thâm canh.
Sản xuất nông, lâm, thủy sản phát triển khá toàn diện. Yên Định đã tái cơ cấu ngành nông nghiệp theo hướng, phát huy tiềm năng, thế mạnh của từng vùng, từng địa phương, từng lĩnh vực, hình thành các vùng sản xuất hàng hóa, tập trung, ứng dựng công nghệ cao theo chuỗi giá trị từ sản xuất đến bao tiêu sản phẩm cho nông dân, đảm bảo các điều kiện vệ sinh an toàn thực phẩm. Giá trị sản xuất năm 2023 đạt 5.218 tỷ đồng, đứng thứ 2 toàn Tỉnh. Giá trị sản xuất trên ha đất trồng trọt và nuôi trồng thủy sản của huyện năm 2023 đạt 167,2 triệu đồng, sản lượng lương thực bình quân hàng năm đạt 135 nghìn tấn. Vùng sản xuất lúa năng xuất, chất lượng cao với diện tích 8.000ha. Giai đoạn 2021 – 2023 toàn huyện đã chuyển đổi được 2.026 ha diện tích trồng lúa hiệu quả thấp sang trồng cây hàng năm khác và nuôi trồng thủy sản có giá trị cao hơn. Chăn nuôi gia súc, gia cầm phát triển, có sự chuyển dịch mạnh từ chăn nuôi nông hộ sang chăn nuôi trang trại, gia trại tập trung, ứng dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật, quy hoạch các vùng chăn nuôi tập trung, xa khu dân cư.
Sản phẩm OCOP được đưa lên sàn giao dịch thương mại điện tử Postmar.vn.
Chương trình phát triển sản phẩm OCOP được quan tâm, triển khai đồng bộ từ huyện đến xã, Yên Định đã có 38 sản phẩm được công nhận sản phẩm đạt tiêu chuẩn 3 sao trở lên, trong Tốp đầu của Tỉnh, tất cả các sản phẩm OCOP được đưa lên sàn giao dịch thương mại điện tử Postmar.vn.
Kinh tế của Yên Định duy trì tốc độ tăng trưởng cao, nhiều năm liên tục trong tốp đầu của Tỉnh, tốc độ tăng giá trị sản xuất bình quân hàng năm giai đoạn 2016 – 2023 đạt 9,96%. Sản xuất công nghiệp, xây dựng có bước phát triển mạnh, tạo bước đột phá trên tiến trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp, nông thôn. Tốc độ tăng giá trị sản xuất ngành công nghiệp bình quân 16,63%/năm và trở thành ngành kinh tế chủ lực của huyện. Nhiều doanh nghiệp có quy mô lớn tạo việc làm cho hàng chục ngàn lao động trong và ngoài huyện với mức thu nhập từ 6 - 9 triệu đồng/người/tháng. Các ngành nghề dịch vụ có bước tăng trưởng khá, giá trị xuất khẩu hàng hóa nằm trong tốp đầu của Tỉnh.
Huyện đã thu hút các nguồn lực để phát triển hệ thống hạ tầng đồng bộ và từng bước hiện đại, đặc biệt là hạ tầng các Cụm công nghiệp và các đô thị, tỷ lệ đô thị hóa của huyện so với đầu nhiệm kỳ tăng từ 10,5% lên 32,5%.
Giai đoạn 2021 – 2024 huyện đã đầu tư xây dựng được 743 công trình tăng 28,5% so với giai đoạn 2016 – 2020. Trong giai đoạn từ 2016– 2024, Yên Định đã thu hút được 89 dự án đầu tư của doanh nghiệp, với tổng mức đầu tư 9.457 tỷ đồng, trong đó có 09 dự án có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài với tổng mức đầu tư 241 triệu USD, gấp 9,6 lần so với giai đoạn 2011 – 2015.
Các địa phương trong huyện thi đua xây dựng phong trào "sáng xanh, sạch, đẹp".
Không khí thi đua xây dựng NTM nâng cao ở các địa phương trong huyện đang diễn ra sôi nổi với khí thế mới, khối lượng công việc làm được nhiều hơn, phong trào xây dựng cảnh quan môi trường: “Sáng – Xanh – Xạch – Đẹp - An toàn” được lan tỏa rộng rãi khắp các địa phương trong huyện, đặc biệt là tại các xã về đích NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu như: Xã Định Hưng, Định Tăng, Định Hải, Yên Trường, Yên Thái…
Tiêu chí Y tế - Văn hóa – Giáo dục:
Các lễ hội như: Đền Đồng Cổ; Phủ Nhì; Bà Triệu... thu hút đông đảo cán bộ, nhân dân và du khách thập phương trong và ngoài huyện đến vãn cảnh, chiêm bái.
Cùng với tập trung phát triển kinh tế, lĩnh vực y tế, văn hóa, giáo dục của Yên Định có nhiều chuyển biến tích cực theo hướng chuẩn hóa và hiện đại hóa. Hệ thống các trường học đạt chuẩn Quốc gia đã được phủ kín, 86/86 trường học từ mầm non, tiểu học đến THCS đảm bảo tiêu chuẩn về cơ sở vật chất mức độ 1 trở lên, 4/4 trường THPT đạt chuẩn Quốc gia mức độ 1, trong đó trường THPT Yên Định I đạt chuẩn Quốc gia mức độ 2. Trung tâm giáo dục nghề nghiệp – Giáo dục thường xuyên đạt kiểm định chất lượng giáo dục cấp độ 2. Quy mô giáo dục, mạng lưới trường lớp được đầu tư, sắp xếp hoàn thiện đáp ứng yêu cầu đổi mới, nâng cao chất lượng dạy và học. Giáo dục Yên Định nhiều năm liền trong tốp đầu của tỉnh có nhiều học sinh đạt giải học sinh giỏi Quốc gia và thủ khoa các trường Đại học.
Mạng lưới y tế từ huyện đến cơ sở được đầu tư đầy đủ cơ sở vật chất, nhiều thiết bị mới, hiện đại , kỹ thuật cao được áp dụng trong khám, chữa bệnh, đáp ứng tốt hơn nhu cầu chăm sóc sức khỏe cho nhân dân, 100% Trạm y tế các xã, thị trấn đạt chuẩn Quốc gia, đội ngũ y, bác sỹ ngày càng tăng về số lượng và chất lượng, đạt tỷ lệ 12 bác sỹ/1 vạn dân. Tỷ lệ người dân tham gia bảo hiểm y tế đạt 95,47%
Công tác chăm sóc sức khỏe ban đầu cho nhân dân được quan tâm chú trọng.
Yên Định là vùng đất địa linh nhân kiệt, có truyền thống lịch sử, văn hóa, cách mạng lâu đời, toàn huyện có 49 di tích lịch sử, văn hóa, cách mạng được xếp hạng, trong đó 7 di tích cấp quốc gia, 42 di tích cấp tỉnh, nhiều Lễ hội lớn được tổ chức thường niên, phong trào toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa mới ở khu dân cư phát triển sâu rộng, 100% xã và thôn đạt chuẩn văn hóa. Công tác bảo tồn và phát huy giá trị di sản được chú trọng, gắn với công tác quảng bá, phát triển du lịch của huyện. Huyện có 05 điểm du lịch gắn với các giá trị văn hóa được Nhà nước công nhận nhằm bảo tồn và phát huy, quảng bá nét đẹp về vùng đất và con người xứ Thanh với đông đảo du khách thập phương.
Phong trào thể dục thể thao ngoài trời thu hút đông đảo nhân dân tham gia.
Các hoạt động thể dục, thể thao được tăng cường. Tất cả các xã, thị trấn đều có Trung tâm văn hóa, Khu thể thao đa năng, Nhà văn hóa thôn, 100% số xã, thị trấn có khu vui chơi, giải trí được lắp đặt các dụng cụ, trang thiết bị đảm bảo phù hợp với người già và trẻ nhỏ.
Tiêu chí Môi trường và Chất lượng môi trường sống:
Công tác vệ sinh môi trường được huyện đặc biệt quan tâm, việc thu gom, xử lý rác thải được thực hiện thường xuyên, liên tục, khối lượng rác thải được tập kết kịp
Đời sống vật chất tinh thần của nhân dân được nâng lên rõ rệt.
thời đúng nơi quy định. Nhiều mô hình sáng kiến hay trong bảo vệ môi trường được ứng dụng, hơn 2000 hộ dân hưởng ứng xây dựng mô hình “Nhà sạch vườn đẹp’, “Nhà sạch vườn mẫu”, hơn 4.700 hộ dân tham gia phân loại rác hữu cơ và men vi sinh. Phong trào xây dựng cảnh quan moi trường Sáng – Xanh – Sạch – Đẹp, an toàn, ngày chủ nhật xanh được duy trì thường xuyên, vệ sinh từ trong nhà ra ngoài ngõ, sử dụng thùng rác sinh hoạt đạt chuẩn.
Nhiều mô hình sáng kiến hay trong bảo vệ môi trường được ứng dụng.
Công tác cấp nước sạch phục vụ đời sống dân sinh được đầu tư, đến nay 100% số hộ dân trên địa bàn huyện được sử dụng nước sạch hợp vệ sinh, toàn huyện có 7 Nhà máy nước sạch, tổng số hộ dân sử dụng nước sạch từ hệ hệ thống cấp nước tập trung trên địa bàn huyện đạt 53%.
Công tác cải cách hành chính được quan tâm, ứng dụng công nghệ thông tin trong cải cách hành chính được triển khai đồng bộ, mạnh mẽ, quyết liệt, công tác chuyển đổi số đạt nhiều kết quả khả quan, trong tốp dẫn đầu của tỉnh. Tỷ lệ giải quyết thủ tục hành chính qua dịch vụ công trực tuyến năm 2023 đạt 89,77%, trong tốp dẫn đầu của Tỉnh về giải quyết hồ sơ trực tuyến.
Tiêu chí An ninh trật tự:
Mô hình camera an ninh phát huy hiệu quả.
<</
